ਹੈਲਥ ਡੈਸਕ | ਕਿੰਗ ਜਾਰਜ ਮੈਡੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲਖਨਊ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ‘ਚ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ‘ਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਪਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ‘ਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ‘ਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਪਾਏ ਗਏ।
ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਮੁਰਗੀਆਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਵਧਣ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਏ ਸਪਲੀਮੈਂਟ ਦਿੱਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ‘ਚ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹਨ।
ਡਾ. ਅੱਬਾਸ ਅਲੀ ਮਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਡਾ. ਨੈਨਾ ਦਿਵੇਦੀ ਦੇ ਨਾਲ 130 ਔਰਤਾਂ ‘ਤੇ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਡਾ. ਸੁਜਾਤਾ ਦੇਵ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸਲ ‘ਚ ਔਰਤ ਦੇ ਖੂਨ ‘ਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧਿਆ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਇਹ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਅਤੇ ਨਮੂਨੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਲਏ ਗਏ ਸਨ।
ਡਾ. ਸੁਜਾਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ‘ਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਜਾਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਤੱਤਾਂ ਦਾ ਅਸਰ ਤੁਰੰਤ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਪੰਜ-ਛੇ ਸਾਲ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।
ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨਾ ਸਮਾਂ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ? ਇਸ ਸਵਾਲ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਸੂਤੀ ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰ ਸੁਜਾਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਟੌਸੀਕੋਲੋਜਿਸਟ ਦੱਸਣਗੇ ਪਰ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰ ਕੇ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ‘ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਐਂਡ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ (ਸੀਡੀਸੀ) ਅਤੇ ‘ਐਨਵਾਇਰਨਮੈਂਟਲ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ’ ਵਲੋਂ 2021 ‘ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਖੋਜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ‘ਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਰਸਾਇਣ (ਪੌਲੀਫਲੂਰੋਆਲਕਾਇਲ) ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭੋਜਨ ਦੀ ਪੈਕਿੰਗ, ਕੱਪੜੇ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਕਾਰਪੇਟ ਤੋਂ ਦਾਗ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਗਰੱਭਸਥ ਸ਼ੀਸ਼ੂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਜੋਖਮ
ਬੱਚੇ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ
ਬੱਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ
ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ‘ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਜਿਗਰ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦੇ ਰੋਗ
ਹਾਰਮੋਨਲ ਅਤੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਵਿਗਾੜ
ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਖਤਰਾ
ਜਮਾਂਦਰੂ ਰੋਗ
