ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ | ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਿੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰੇਸ਼ਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਆਪਣਾ ਬ੍ਰਾਂਡ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵੱਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਝੀਂਗਾ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ 22 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਮੈਗਸੀਪਾ, ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਵਿਖੇ ਸਿਲਕ ਦਿਵਸ ਦੇ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਸਮਾਰੋਹ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਰੇਸ਼ਮ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਲੋਗੋ ਦਾ ਪਰਦਾਰੋਪਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਕਦਮ ਰਾਜ ਵਿਚ ਰੇਸ਼ਮ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ 2025 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਆਉਟਪੁੱਟ ਨੂੰ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰਨਾ।
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਚ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ, ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, ਪਠਾਨਕੋਟ ਤੇ ਰੋਪੜ ਦੇ ਅਰਧ-ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ 230 ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਲਗਭਗ 1,200 ਤੋਂ 1,400 ਕਿਸਾਨ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਬਾਇਵੋਲਟਾਈਨ ਮਲਬੇਰੀ ਅਤੇ ਏਰੀ ਸਿਲਕ। ਸਾਲਾਨਾ ਲਗਭਗ 30,000 ਤੋਂ 35,000 ਕਿਲੋ ਮਲਬੇਰੀ ਸਿਲਕ ਅਤੇ 5,000 ਤੋਂ 8,000 ਕਿਲੋ ਏਰੀ ਸਿਲਕ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਰੇਸ਼ਮ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦੀ ਮਿਹਨਤ-ਸੰਭਾਲ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਘੱਟ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦਿਆਂ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਕੇ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਸਤੀਆਂ ਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾ ਕੇ ਲਾਗਤ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਠਾਨਕੋਟ ਵਿਚ ਕੋਕੂਨਾਂ ਨੂੰ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਧਾਗੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਰੀਲਿੰਗ ਯੂਨਿਟ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿਚ 1.5 ਤੋਂ 2 ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
ਰੇਸ਼ਮ ਦੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਰਕਾਰ ਝੀਂਗਾ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਾਲ 2023-2024 ਦੌਰਾਨ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਅਧੀਨ ਰਕਬੇ ਵਿਚ 1,942 ਏਕੜ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। 16 ਮੱਛੀ ਤਲਾਬ ਫਾਰਮ ਮਿਆਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ 25 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਬਸਿਡੀ ਰਾਹੀਂ 450 ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਸਰਕਾਰ ਸ੍ਰੀ ਮੁਕਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਿੰਡ ਈਨਾ ਖੇੜਾ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਫਾਰਮ-ਕਮ-ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰ ਵਿਚ ਝੀਂਗਾ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਝੀਂਗਾ ਪਾਲਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਲਈ 40% ਤੋਂ 60% ਤੱਕ ਸਬਸਿਡੀਆਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਬਦਲਵੇਂ ਖੇਤੀ ਕਿੱਤਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
