ਹੈਲਥ ਡੈਸਕ | ਤੁਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਦਿਮਾਗ਼ ਫੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅਸਲੀਅਤ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਗੁੱਸਾ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਦਿਮਾਗ਼, ਸਗੋਂ ਦਿਲ ਅਤੇ ਪੇਟ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਗਾੜਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਬਾਲਟੀਮੋਰ ਦੇ ਜੌਹਨ ਹੌਪਕਿੰਸ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜਿਸਟ ਡਾ. ਇਲਾਨ ਸ਼ੌਰ ਵਿਟਸਟਾਈਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ – ਗੁੱਸਾ ਜਾਂ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਸਰੀਰ ਦੇ ਨਿਊਰੋਹਾਰਮੋਨਲ ਸਿਸਟਮ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗੁੱਸਾ ਸਾਡੇ ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਸਿਸਟਮ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦਿਮਾਗੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੱਕ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਗੁੱਸਾ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹਰ ਅੰਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ
ਦਿਲ ‘ਤੇ ਗੁੱਸੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ : ਬ੍ਰੋਕਨ ਹਾਰਟ ਸਿੰਡਰੋਮ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾ. ਵਿਟਸਟਾਈਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ – ਗੁੱਸਾ ਧਮਨੀਆਂ ਨੂੰ ਤੰਗ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕੋਈ ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਾਈ ਬੀਪੀ ਜਾਂ ਹਾਈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ, ਤਾਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਵਿਟਸਟਾਈਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ – ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਬੀਪੀ ਵਧਣ, ਨਸਾਂ ਦੇ ਸੁੰਗੜਨ ਨਾਲ, ਪਾਚਨ ਸੈੱਲ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਧਮਨੀਆਂ ਬਲਾਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਨ ਫੈਸਲੇ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ: ਗੁੱਸੇ ਵਾਲਾ ਮਨ ਸਹੀ ਫੈਸਲੇ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ। ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਨਿਊਰੋਸਾਇੰਸ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਡਾ: ਰੌਇਸ ਲੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ – ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਕਾਰਨ ਕਰ ਕੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਦਿਮਾਗ ਵੀ ਕੁਝ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ- ਮਨੁੱਖ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਕਹਿੰਦਾ ਅਤੇ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਗੁੱਸਾ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ।
ਪੇਟ ਦੀ ਬੇਅਰਾਮੀ: ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਗੁੱਸੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਗੈਸਟਰੋ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਭੋਜਨ ਹਜ਼ਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਕਬਜ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਡਾਕਟਰ ਐਟਿਨਜ਼ਿਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ- ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਅੰਤੜੀਆਂ ਆਪਣੀ ਥਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਦਸਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਗੁੱਸੇ ਕਾਰਨ ਪੇਟ ਵਿਚ ਕੜਵੱਲ ਵੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਭੁੱਖ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਫਿੱਟ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਨੀਂਦ ਲਓ
ਡਾਕਟਰ ਵਿਲੀਅਮ ਬਰਗ, ਕਲੀਨਿਕਲ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਯੇਲ ਸਕੂਲ ਆਫ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ- ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਪਰ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਮੈਡੀਟੇਸ਼ਨ, ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਫਿੱਟ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਭਰਪੂਰ ਨੀਂਦ ਲਓ। ਇਸ ਨਾਲ ਗੁੱਸਾ ਘੱਟ ਜਾਵੇਗਾ।