ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ . ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਲੌਕਡਾਊਨ 17 ਮਈ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਲ, ਹਰੇ ਤੇ ਸੰਤਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਰੱਖ ਕੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਛੋਟਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕੰਟੇਨਮੈਂਟ ਜ਼ੋਨ ਦੀ ਇਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲਾਕਡਾਊਨ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਹੁਣ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਜ਼ੋਨਾਂ ਦੇ ਕੀ ਅਰਥ ਹਨ ਤੇ ਕਿਸ ਅਧਾਰ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ
ਗ੍ਰੀਨ ਜ਼ੋਨ – ਗ੍ਰੀਨ ਜ਼ੋਨ ਵਿਚ, ਅਜਿਹੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਪਿਛਲੇ 21 ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕੋਈ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਏ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਏ ਹਨ ਜਾਂ ਕੋਈ ਪੁਸ਼ਟੀਕਰਨ ਕੇਸ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਯਾਨੀ, ਉਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਜੋ ਕੋਰੋਨਾ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਕਤ ਹਨ, ਨੂੰ ਗ੍ਰੀਨ ਜ਼ੋਨ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਲ 733 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿਚੋਂ 319 ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਗ੍ਰੀਨ ਜ਼ੋਨ ਵਿਚ ਹਨ।
ਰੈੱਡ ਜ਼ੋਨ – ਰੈੱਡ ਜ਼ੋਨ ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹਨ ਜਿਥੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਸਰਗਰਮ ਮਾਮਲੇ ਹਨ। ਇਹ ਕੋਰੋਨਾ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸੰਖਿਆ, ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੇ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਦੁੱਗਣੀ ਦਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਕੁੱਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸਹੂਲਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਰੈੱਡ ਜ਼ੋਨ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ 130 ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਹਨ।
ਆਰੇਂਜ ਜ਼ੋਨ – ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਤਾਂ ਰੈੱਡ ਜ਼ੋਨ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਗ੍ਰੀਨ ਜ਼ੋਨ. ਯਾਨੀ ਬਾਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਆਰੇਂਜ ਜ਼ੋਨ ਵਿਚ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਜ਼ੋਨ ਵਿਚ 284 ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਮਾਪਦੰਡ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਛੋਟ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲਾਲ ਅਤੇ ਸੰਤਰੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜਿਹੜੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਲਾਲ ਜਾਂ ਸੰਤਰੀ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਕੱਢਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਟੇਨਮੈਂਟ ਜ਼ੋਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਕੰਟੇਨਮੈਂਟ ਜ਼ੋਨ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਵੀ ਵੱਖਰੇ ਨਿਯਮ ਹਨ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਕੰਟੇਨਮੈਂਟ ਜ਼ੋਨ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਫਾਰਮੂਲਾ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਕਿਸੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਕੇਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਕਾਲੋਨੀ, ਖੇਤਰ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਵਾਰਡ ਦੀ ਹੱਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 400 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਤਕ ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਹੋਣ ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਸ ਦੇ ਹੇਠ 400 ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਵੀ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਜੇ ਕਿਸੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਕੇਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੰਟੇਨਰ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਸ ਇੱਕ ਕਲੋਨੀ, ਇਲਾਕਾ, ਵਾਰਡ ਜਾਂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਜਾਂ ਉਸ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ 1 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਹੱਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਜੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦਾ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਉਸ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੰਟੇਨਮੈਂਟ ਜ਼ੋਨ ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜ਼ੋਨ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਜ਼ੋਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। 4 ਮਈ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਹਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਸ਼ਰਾਬ ਵੀ ਵੇਚੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਬੱਸਾਂ ਅਤੇ ਟੈਕਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਦਾ ਤੀਜਾ ਪੜਾਅ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿਚ 25 ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਲੌਕਡਾਊਨ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤੀਜੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੀ ਆਖਰੀ ਤਰੀਕ 17 ਮਈ ਹੈ।
