ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ| ਪੰਜਾਬ ਜੋ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਰ ਇਸ ਫਲ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿੱਚ 25 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਾਗਬਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਵਧੀਆ ਭਾਅ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਨਹਿਰੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਵਾਧਾ ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲਗਭਗ 59,000 ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਕਬੇ ‘ਤੇ ਸਾਲਾਨਾ 12 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਕਿੰਨੂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦਸੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਰਵਰੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਬੋਹਰ 35,000 ਹੈਕਟੇਅਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਕਬੇ ਦੇ ਨਾਲ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, ਮੁਕਤਸਰ, ਬਠਿੰਡਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਨੋਡਲ ਅਫਸਰ (ਸਿਟਰਸ) ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 25 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਕਮੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਕਿੰਨੂ ਦਾ ਝਾੜ 12 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਦੇ ਔਸਤ ਝਾੜ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨੌ ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਅਬੋਹਰ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 50 ਫੀਸਦੀ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਿੰਨੂ ਕਿਸਾਨ ਜਗਦੀਪ ਸਿੰਘ, ਸੰਦੀਪ ਕੌਰ ਅਤੇ ਸਰਦਾਰਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਬੋਹਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਮਈ ਦਰਮਿਆਨ ਸਿੰਚਾਈ ਲਈ ਨਹਿਰੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕੀ।
ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਪੜਾਅ ਦੌਰਾਨ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਫੁੱਲ ਡਿੱਗ ਗਏ। ਕਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੌਦੇ ਪੁੱਟਣੇ ਪਏ। ਅਬੋਹਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਗਿੱਦੜਾਂਵਾਲੀ ਵਿੱਚ 100 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੂ ਉਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਦੀਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਝਾੜ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਫੁੱਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅਜੀਤ ਸ਼ਰਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਬੋਹਰ ‘ਚ ਫਸਲ ‘ਚ ਕਰੀਬ 50-60 ਫੀਸਦੀ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ 10 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਵਧ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਫਸਲ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਅਸਰ ਪਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫਸਲ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 25 ਤੋਂ 29 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵੱਧ ਮੁਨਾਫਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ‘ਚ ਇਹ 18-20 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਸੀ।
