ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ | ਝੋਨੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਾਰਨ ਹੇਠਾਂ ਜਾ ਰਹੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਬਾਸਮਤੀ ਹੇਠ ਰਕਬਾ ਦੁੱਗਣਾ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਬਾਸਮਤੀ ਹੇਠਲਾ ਰਕਬਾ 4.95 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਸੀ। ਇਸ ਵਾਰ 7 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਕਬੇ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਬਾਸਮਤੀ ਦਾ ਬਰਾਂਡ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਚਾਵਲ ਸਿੱਧੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
ਇਸ ਲਈ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਪ੍ਰੋਡਿਊਸ ਐਕਸਪੋਰਟ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਾਸਮਤੀ ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ 20 ਏਕੜ ‘ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਆਪਣੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਲੈਬ ਹੋਵੇਗੀ।
ਬਾਸਮਤੀ ਬ੍ਰਾਂਡਿੰਗ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਤਿਆਰ ਹੋਣਗੇ। ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਝੋਨੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਬਾਸਮਤੀ ‘ਚ ਪਰਾਲੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ, ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ, ਆਮਦਨ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਬਾਸਮਤੀ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ‘ਚ ਮੰਗ ਹੈ। ਬਾਸਮਤੀ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ‘ਚ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 40% ਹੈ।
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਮੁਤਾਬਕ ਐਗਰੀਕਲਚਰ ਪ੍ਰੋਡਿਊਸ ਐਕਸਪੋਰਟ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਅਥਾਰਟੀ (ਏਪੀਈਡੀਏ) ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ 20 ਏਕੜ ਰਕਬੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲੈਬ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਲੈਬ ਟੈਸਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸਾਨ ਬਾਸਮਤੀ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਜਦੋਂਕਿ ਲੈਬ ਵਿੱਚ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਨਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਬਾਸਮਤੀ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਵੀ ਬਰਾਮਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ।
ਬਾਸਮਤੀ ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਐਂਡ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੋ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਚੋਗਾਵਾਂ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਬਾਸਮਤੀ ਬ੍ਰਾਂਡਿੰਗ ਸੈਂਟਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿੱਥੋਂ ਬਾਸਮਤੀ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਫਾਇਦਾ ਮਾਝੇ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਬਾਸਮਤੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤਰਨਤਾਰਨ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਬਾਸਮਤੀ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਬਾਸਮਤੀ ਵੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਘੱਟ ਖਪਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਰ ਨਾਲ ਲਗਾਉਣ ‘ਚ ਕੋਈ ਹਰਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬੀਜਾਂ ‘ਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸਾਨ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਣ। ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਸੁਧਰੇ ਬੀਜ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫਸਲ ਦਾ ਚੰਗਾ ਉਤਪਾਦਨ ਮਿਲ ਸਕੇ।
ਡਾ. ਗੁਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ