ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 7 ਘੰਟੇ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਨੇ ਭਾਰਤੀ; ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਪਿੱਛੇ, ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਕਰ ਰਹੇ ਨੇ ਖਰਾਬ

0
1059

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ | ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਆਬਾਦੀ 8 ਅਰਬ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 5.3 ਬਿਲੀਅਨ ਇੰਟਰਨੈਟ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹਨ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਣਤੀ ਹੈ ਪਰ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਆਪਣੀ ਭੁੱਖ, ਪਿਆਸ, ਨੀਂਦ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਕੇ ਅਸੀਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਰਿਸਰਚ ਫਰਮ RedSeer ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਭਾਰਤੀ ਯੂਜ਼ਰਸ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਔਸਤਨ 7.3 ਘੰਟੇ ਆਪਣੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮਾਂ ਉਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂਕਿ ਯੂਐਸ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਔਸਤ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮਾਂ 7.1 ਘੰਟੇ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ 5.3 ਘੰਟੇ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭਾਰਤੀ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਔਸਤਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ 7 ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਖਾਤੇ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 11 ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।

70 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਸੌਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਖੋਜ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨਟਾਈਮ ਲੋਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਨੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਉਦਾਸੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਕਈ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਵਿਕਾਰ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨਟਾਈਮ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਲਤ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਿਸਰਚ ਜਰਨਲ PubMed ਮੁਤਾਬਕ 70 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਸੌਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਮੋਬਾਈਲ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਰੁੱਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।

ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ‘ਲੈਂਸੇਟ ਚਾਈਲਡ ਐਂਡ ਅਡੋਲੈਸੈਂਟ ਹੈਲਥ’ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਲੜਕਿਆਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਾਬ ਹੈ। ਟ੍ਰੋਲਰਜ਼, ਸਾਈਬਰ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਹ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖ਼ਤਰਾ ਹਨ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਪੱਬਮੇਡ ਜਰਨਲ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਐਕਟਿਵ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਨੀਂਦ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਅਕਤੀ ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਭੁੱਲਣਹਾਰ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਈਬਰ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਗੜਦੀ ਹੈ। ਅਫਵਾਹਾਂ, ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਅਤੇ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਊ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਗਭਗ 60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਉਪਭੋਗਤਾ ਆਨਲਾਈਨ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ।

ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਹੁੰਦਾ ਖਤਮ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਰਾਜੀਵ ਮਹਿਤਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਈਟਾਂ ‘ਤੇ ਰੁੱਝੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਾਜਿਕ ਜੀਵਨ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਤੁਸੀਂ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਆਪਸੀ ਸਬੰਧ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਬੰਧ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਾਂਝ, ਦੇਖਭਾਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਸੀਮਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਨਵੇਂ ਜੋੜੇ ਵੀ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਨੇ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਾਧੂ ਵਿਆਹੁਤਾ ਸਬੰਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਮਹਿਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੋ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹਾਂਗਾ।

ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿਰੋਧੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਲਤ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਉਨਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਡਾਕਟਰ ਮਹਿਤਾ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਮਿਲਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਹਾਵ-ਭਾਵ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹੋ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਰਚੁਅਲ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੋਈ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਨਹੀਂ ਸਿੱਖ ਸਕਦਾ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਲੋਕ ਚੰਗੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਅਸਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ‘ਚ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਵੀ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਜਿਹਾ ਭਰਮ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਰ ਕੋਈ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਹਰ ਕੋਈ ਖੁਸ਼ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਹਰ ਕੋਈ ਪਰਫੈਕਟ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪੋਸਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਫੋਟੋਸ਼ਾਪ ਅਤੇ ਹੋਰ ਐਪਸ ਦੇ ਫਿਲਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਕੇ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਇੱਕ ਜਾਅਲੀ ਤਸਵੀਰ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ 100% ਪਰਫੈਕਟ ਦਿਖਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਉਹ ਤਣਾਅ, ਈਰਖਾ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਗੁਆ ਬੈਠਦਾ ਹੈ।

ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾਕਟਰ ਰਾਜੀਵ ਮਹਿਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਫਿਲਟਰ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਠੀਕ ਹਨ ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਝੂਠੀ ਦਿੱਖ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਫੋਟੋ-ਵੀਡੀਓ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਕਿਸੇ ਫਿਲਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੋਈ ਝੂਠੀ ਤਸਵੀਰ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾ ਰਹੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇ।

ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਇਨਾਮ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਆਦਤ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਚੰਗਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਰਸਾਇਣਕ ਡੋਪਾਮਾਈਨ ਹਾਰਮੋਨ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਉਹੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਅਤੇ ਆਨੰਦ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਚੰਗਾ ਭੋਜਨ ਖਾਣ, ਪਿਆਰਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸਬੰਧ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫੋਟੋਆਂ, ਵੀਡੀਓਜ਼ ਅਤੇ ਪੋਸਟਾਂ ‘ਤੇ ਟਿੱਪਣੀਆਂ, ਪਸੰਦ ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰ ਉਪਭੋਗਤਾ ਲਈ ਇਨਾਮ ਪੁਆਇੰਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਅਜੀਬ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਿਮਾਗ ਦਾ ਇਨਾਮ ਕੇਂਦਰ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਯੂਜ਼ਰਸ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਈਟਸ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੋਸਟ ਪਸੰਦ ਆਵੇਗੀ ਅਤੇ ਇਹ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਹ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨ, ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਤਾਰੀਫ਼ਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ ਪਰ ਜਦੋਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਹੀ ਚਿੜਚਿੜੇਪਨ ਅਤੇ ਤਣਾਅ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਦੂਜੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।

ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਇੰਨਾ ਘਾਤਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਜਰਨਲ ਆਫ ਯੂਥ ਐਂਡ ਅਡੋਲਸੈਂਸ ਨੇ ਜਦੋਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਸੁਸਾਈਡ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਰਿਸਰਚ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਡਰਾਉਣੇ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ। ਇਸ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਬਿਤਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਵੈ-ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਉਨਾ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਲਗਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ 13 ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਜੋ ਹਰ ਰੋਜ਼ 2 ਘੰਟੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ, ਨੂੰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪਾਇਆ ਗਿਆ।

ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਕਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਯੂਜ਼ਰਸ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਟਾਪ ‘ਤੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਹਰ ਯੂਜ਼ਰ ਦੇ ਔਸਤਨ 11 ਤੋਂ 12 ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਖਾਤੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਖੋਜ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਜਿੰਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਤੇ ਹੋਣਗੇ, ਉਨੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਵਿਗੜ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਮੈਡੀਕਲ ਖੋਜਕਰਤਾ ਬ੍ਰਾਇਨ ਏ. Primack ਨੇ ਕਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ 7 ਤੋਂ 11 ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ 0 ਤੋਂ 2 ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।